Sejarah Mahkamah Selangor
Pendahuluan
Shah Alam menggantikan Kuala Lumpur sebagai ibu negeri Selangor pada tahun 1978 kerana penubuhan Kuala Lumpur yang menjadi Wialayah Persekutuan pada 1 Februari 1974. Shah Alam pernah dikenali sebagai Sungai Renggam Plantation yang terkenal dengan ladang getah dan kelapa sawit. Kawasan yang sama dikenali sebagai Batu Tiga sebelum kemerdekaan Malaysia. Di bawah saranan V. Antolic, Penasihat Perancang Bandar dari Bangsa-Bangsa Bersatu, keseluruhan kawasan Simpang Renggam Plantation dijadikan sebuah Bandar oleh Kerajaan Negeri Selangor.
Nama ‘Shah Alam’ telah dipilih oleh Sultan Selangor, Almarhum Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah sempena nama Almarhum ayahanda baginda, Almarhum Sultan Alam Shah. Shah Alam dibuka pada tahun 1963 dengan tujuan untuk menjadikannya pusat pentadbiran Selangor. Shah Alam diisytiharkan sebagai ibu negeri Selangor pada 7 Disember 1978 dan diberikan status Bandaraya pada 10 Oktober 2000.
Mahkamah Shah Alam
Pada 16 April 1989, Mahkamah Shah Alam ditempatkan di Bangunan Plaza Perangsang, Persiaran Perbandaran Shah Alam. Pentadbiran Mahkamah Shah Alam beroperasi sepenuhnya pada 22 Mei 1989. Kepesatan pembangunan Bandaraya Shah Alam telah mendorong kepada peningkatan kes yang dibawa ke Mahkamah manakala kapasiti keluasan ruang di bangunan Plaza Perangsang tidak boleh menampung keperluan Mahkamah Shah Alam dan Mahkamah Shah Alam perlu mempunyai bangunannya sendiri kerana kekurangan ruang dan prasarana asas yang kondusif. Tambahan pula pada tahun 1990-an, Pusat Tanggungjawab Negeri Selangor juga mengawal selia pentadbiran Mahkamah Rendah iaitu di Daerah Klang/Kuala Langat, Daerah Petaling Jaya/Shah Alam, Daerah Gombak/Hulu Selangor, Daerah Kuala Selangor/Sungai Besar dan Daerah Hulu Langat/Sepang.
Kerajaan Negeri Selangor telah meluluskan pemberian milik tanah di Lot T2 Seksyen 5 Bandar Shah Alam dalam Daerah Petaling dengan keluasan 3.25 hektar yang dikenal pasti sebagai tapak pembinaan bangunan baru Mahkamah Shah Alam. Bangunan baru Mahkamah Shah Alam diduduki sepenuhnya pada 1 Ogos 2000. DYMM Seri Paduka Baginda Yang DiPertuan Agong ke Sebelas, Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah Alhaj Ibni Almarhum Sultan Hisamuddin Alam Shah Alhaj berkenan mengurniakan jam besar untuk diletakkan di hadapan Bangunan Utama Mahkamah Shah Alam.
Pada 14 Oktober 2000, DYMM Seri Paduka Baginda Yang di Pertuan Agong Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah Al-Haj Ibni Almarhum Sultan Hisamuddin Alam Shah Al-Haj telah merasmikan bangunan Mahkamah baru Shah Alam Selangor yang menempatkan Mahkamah Sivil dan Mahkamah Syariah di bawah satu bumbung. Selain itu juga, bangunan yang sama ini turut menempatkan 6 Mahkamah Tinggi, 4 Mahkamah Sesyen dan 6 Mahkamah Majistret.
Pembinaan Bangunan Tambahan (ANNEX) Dan Kemudahan
Seiring dengan kemajuan dan pembangunan pesat di negeri Selangor dan komitmen berterusan kerajaan untuk meningkatkan kecemerlangan mutu perkhidmatan Badan Kehakiman, Kerajaan meluluskan pembinaan bangunan tambahan yang melibatkan kos projek sebanyak RM93.1 juta. Bangunan tambahan ini mengandungi 13 bilik bicara yang terdiri daripada Mahkamah Sesyen, Mahkamah Majistret, Mahkamah Sesyen Khas Rasuah, Mahkamah Sesyen Khas Perdagangan, Mahkamah Jenayah Am dan Mahkamah Sivil. Bangunan Tambahan ini juga dikenali sebagai Bangunan Annexe.
Dengan terbinanya Bangunan Annexe ini, Mahkamah Shah Alam yang dikenali juga dengan Mahkamah Sultan Salehuddin Abdul Aziz Shah keseluruhannya mempunyai 41 bilik bicara yang menempatkan 22 Mahkamah Tinggi, 14 Mahkamah Sesyen dan 5 Mahkamah Majistret. Semua Mahkamah ini dilengkapi dengan Sistem Rakaman dan Transkripsi (Court Recording and Transcription System/CRT) yang membolehkan pengguna mengakses rakaman audio dan visual prosiding mahkamah.
Selain itu, terdapat 2 mahkamah terbuka yang dilengkapi dengan Sistem Saksi Rentan (Vulnerable Witness System) yang membolehkan keterangan saksi rentan dibuat di dalam bilik khas dan boleh diakses oleh Hakim, Pendakwa Raya dan Peguam di mahkamah terbuka. Terdapat sebuah bilik lelong, perpustakaan, surau, cafeteria dan ruang meletak kenderan untu Pegawai Kehakiman, kakitangan Mahkamah, Peguam dan orang awam.
Majlis Perasmian Bangunan Tambahan (Annexe) Mahkamah Sultan Salahuddin Abdul Aziz telah disempurnakan oleh DYMM Sultan Sharafuddin Idris Shah Alhaj Ibni Almarhum Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah Alhaj pada 12 Mei 2011. Turut hadir dalam Majlis Perasmian ini ialah YAA Tun Zaki bin Tun Mohamed Azmi, Ketua Hakim Negara, YAA Tan Sri Ariffin bin Zakaria, Hakim Besar Negara, dan YAB Tan Sri Dato’ Seri Abd Khalid Bin Ibrahim, Menteri Besar Selangor serta semua Hakim Mahkamah Tinggi Malaya di Shah Alam.
Pada 3 September 2012, Mahkamah Sesyen Khas yang mengendalikan kes berkaitan dengan Alam Sekitar diwujudkan melalui Pekeliling Ketua Pendaftar Bil.3 Tahun 2012 yang dikenali sebagai Mahkamah Sesyen Khas Alam Sekitar atau Green Court di Negeri Selangor. Sebanyak 7 Mahkamah Sesyen Khas dan 3 Mahkamah Majistret Khas ditubuhkan bagi maksud ini. Cetusan wacana “Green Court” bermula pada 14 Januari 2012, sewaktu Majlis Pembukaan Tahun Perundangan 2012 oleh YAA Tun Ariffin bin Zakaria, Ketua Hakim Negara yang telah mengumumkan penubuhan Mahkamah Sesyen Khas untuk mengendalikan kes di bawah undang-undang alam sekitar.
Bermula pada 1 April 2013, sebuah Mahkamah Tinggi di Shah Alam telah dikhaskan untuk mendengar kes pembinaan. Pada 14 April 2013, Mahkamah Pembinaan (Construction Court) telah dirasmikan oleh YAA Tun Ariffin Bin Zakaria, Ketua Hakim Negara. Kewujudan Mahkamah Pembinaan telah meletakkan nama Malaysia sebagai Negara kedua di dunia yang mempunyai Mahkamah Khas bagi industri pembinaan selepas negara United Kingdom yang menubuhkan Mahkamah Teknologi dan Pembinaan (TCC) di London.
Pada 28 Februari 2014, YAA Tun Ariffin bin Zakaria, Ketua Hakim Negara merasmikan Pusat Mediasi Mahkamah Selangor di Bangunan Mahkamah Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah. Turut hadir pada Majlis Perasmian ini ialah YAA Tan Sri Zulkefli Ahmad Makinudin, Hakim Besar Malaya dan YA Datuk Ramly Ali, Hakim Pengurus bagi Mahkamah Tinggi Shah Alam (Bahagian Sivil). Proses mediasi di mahkamah adalah percuma dan perantara terdiri daripada Hakim Mahkamah Tinggi dan Pegawai Kehakiman.
Tarikh peristiwa : 17-10-1970
Pada hari ini dalam tahun 1970, DYMM Sultan Selangor, Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah Ibni Almarhum Sultan Hishamudin Alam Shah, berkenan merasmikan pembukaan mahkamah baru di Petaling Jaya, Selangor. Turut hadir, Raja Muda Selangor, Duli Yang Teramat Mulia Tengku Idris Shah, Menteri Besar Selangor, Dato’ Harun Idris, Peguam Negara Tan Sri Kadir bin Yusof, Ketua Hakim Tun Azmi bin Haji Muhamad, Ketua Pendaftar Mahkamah Tinggi Tuan Haji Mohamad Azmi bin Dato’ Haji Kamaruddin serta Majistret-majistret.
Dalam titahnya, Baginda menyeru rakyat menghapuskan perasaan iri hati terhadap kemudahan dan kedudukan hakim-hakim yang diberi oleh perlembagaan dan kerajaan. Rakyat juga diseru untuk bersama-sama memelihara dasar kebebasan kehakiman, selaras dengan prinsip rukun negara yang keempat, Kedaulatan Undang-undang.
Perasmian Mahkamah ini merupakan satu langkah yang tepat terutama dalam usaha membentuk sistem kehakiman yang lebih kemas dan sistematik.
Pada awal abad ke 19, semua perbicaraan dikendalikan oleh Majistret-Majistret dengan menggunakan undang-undang British di bawah pengawasan dan nasihat dari pegawi Inggeris.
Tapak Bangunan Mahkamah yang pertama di Klang ialah di Pejabat Pos Besar Klang sekarang yang terletak di Jalan Dato’ Hamzah.
Oleh sebab tempat yang lama adalah tidak sesuai lagi, maka pada tahun 1965, Mahkamah Klang telah berpindah ke bangunan lain iaitu bekas Rumah Rehat yang terletak di atas bukit sehingga sekarang dengan mempunyai hanya 2 bilik bicara sahaja. Bangunan ini telah dibuka dengan rasminya oleh D.Y.M.M Sultan Selangor Darul Ehsan pada 3 April 1965.
Memandangkan bilangan kes-kes dan kakitangan Mahkamah telah bertambah dan 2 bilik bicara tidak lagi dapat menampung keperluan-keperluan semasa, maka pada tahun 1981 bangunan tambahan telah dibina.
Bangunan baru ini menempatkan 2 buah bilik bicara sebuah pejabat Pentadbiran, sebuah pejabat pendaftaran Sivil dan sebuah Kamar Pendaftar.
Bandar Baru Bangi adalah bandar elit yang menyediakan aktiviti komersial, perindustrian, perniagaan, institusi latihan, rekreasi dan pendidikan berdasarkan perancangan bersepadu dan berkonsepkan Bandar dalam taman. Kedudukan Bandar Baru Bangi terletak antara Kajang dan Putrajaya (dahulunya Prang Besar), kira-kira 25 kilometer jaraknya dri ibu kota, Kuala Lumpur. Pembinaan bangunan Mahkamah Bandar Baru Bangi telah diluluskan di bawah Rancangan Malaysia Ke Tujuh.
Bangunan Mahkamah Bandar Baru Bangi telah mula beroperasi pada 16 Julai 2002 . Bangunan Mahkamah ini mempunyai 2 Mahkamah Sesyen, 1 Mahkamah Majistret, pejabat pentadbiran, pejabat pedaftaran kes, bilik Pendaka Raya, bilik Pegua, bilik kebal, bilik fail, bilik mesyuarat, bilik saksi dan ruang bagi kakitangan mahkamah. Mahkamah ini juga dilengkapi dengan kemudahan asas seperti perpustakaan dan surau.
Pada 11 Mac 1970, Kerajaan Negeri telah meluluskan pemberian milik tapak Mahkamah Kajang di Lot 149, Seksyen 9 Bandar Kajang dalam Daerah Hulu Langat yang berkeluasan 0.263 hektar melalui Dokumen hak milik tapak Mahkamah Kajang. Pada tahun 1972, hanya seorang Majistret yang ditempatkan di Mahkamah Kajang yang bersidang di bangunan bersebelahan Balai Polis Daerah Kajang. Berikutan dengan peningkatan kes sivil di Kajang, satu Mahkamah Majistret diwujudkan dan ditempatkan di lot kedai yang disewa untuk mendengar kes sivil. Pada tahun 1970-an, Kajang sering dilanda banjir besar yang menyebabkan kawasan mahkamah juga ditenggelami air dan merosakkan bangunan dan dokumen mahkamah dan tidak selamat dihuni.
Di bawah Rancangan Malaysia Ke Sembilan, Kerajaan Persekutuan meluluskan cadangan pembinaan bangunan baru Mahkamah Kajang. Pembinaan sebuah bangunan baru setinggi 10 tingkat ini dilengkapi dengan 1 bilik bicara Mahkamah Sesyen, 2 bilik bicara Mahkamah Majistret, bilik mesyuarat, bilik media, bilik peguam, bilik Pendakwa Raya, pejabat polis, bilik tahanan, bilik kebal, bilik fail, pejabat pentadbiran dan pendaftar kes serta bilik kakitangan sokongan.
Bangunan baru Mahkamah Kajang siap dibina pada 10 Januari 2012. Pada 2 Mei 2012, Majlis Penyerahan Bangunan baru Mahkamah Kajang telah disempurnakan oleh YBhg. Dato’ Haji Ismail bin Ibrahim, mantan Ketua Pengarah, BHEUU kepada YBhg. Dato’ Hashim bin Hamzah mantan Ketua Pendaftar Mahkamah Persekutuan Malaysia. Bangunan Mahkamah Kajang beroperasi sepenuhnya pada 4 Jun 2012.
Bangunan Mahkamah Kuala Kubu Bharu telah dirancang untuk dibina di tapak bersebelahan Pejabat Pentadbiran Majlis Daerah Hulu Selangor yang bertempat di Jalan Bukit Kerajaan. Tapak di Lot 28, Seksyen 14, Kuala Kubu Bharu dalam Daerah Hulu Selangor yang berkeluasan 0.391 hektar diluluskan untuk pembinaan bangunan Mahkamah Kuala Kubu Bharu. Dokumen hak milik dikeluarkan pada 22 Jun 2007. Pembinaan bangunan Mahkamah Kuala Kubu Bharu melibatkan 1 bilik bicara Mahkamah Sesyen, bilik Peguam, bilik Pendakwa Raya, pejabat polis, bilik saksi dan kanak-kanak dengan kemudahan pelbagai guna, pejabat pentadbiran dan pendaftaran kes, lokap berasingan bagi tahanan lelaki dan perempuan, pondok pengawal dan juga bilik utiliti yang lain.
Daerah Kuala Selangor meliputi kawasan pentadbiran Pekan Kuala Selangor, Ijok, Jeram, Assam Jawa, Bukit Rotan, Seri Tiram Setia, Tanjong Karang, Sungai Janggut, Sungai Sembilang, Bestari Jaya, Kampung Kuantan, Sungai Buloh, Pasir Penambang, Puncak Alam, Sujana Utama dan Desa Coalfields. Majlis Daerah Kuala Selangor ditubuhkan pada tahun 1978.
Mahkamah Majistret Kuala Selangor dibina bersebelahan laluan utama kenderaan di Jalan Klang, yang menyusur sehingga ke Bandar Klang (ke arah tenggara Mahkamah).
Sungai Besar adalah pusat bandar dan pecan terbesar yang terletak dalam daerah Sabak Bernam. Sungai Besar menjadi pusat pentadbiran Majls Daerah Sabak Bernam sejak tahun 1970.
Daerah Sabak Bernam meliputi 5 mukim iaitu Mukim Sbak, Bagan Nahkoda Omar/Sungai Air Tawar, Sungai Panjang, Pancang Bedena dan Pasir Panjang dan di bahagian utara, kawasan yang bersempadan dengan Kampung Kota (Perak) hingga ke kawasan Sungai Nibung sahaja. Pada masa kini, kawasan yang diliputi ialah sehingga ke Sungai Burong, Sekinchan. Keluasan kawasan Daerah Sabak Bernam ialah 99,714 hektar.
Mahkamah Majistret Sungai Besar dahulunya dikenali dengan nama Mahkamah Majistret Sabak Bernam kerana lokasinya yang terletak bersebelahan Sungai Bernam. Kejadian banjir kilat yang kerap berlaku apabila hujan lebat memusnahkan fail Mahkamah dan peralatan kayu. Mahkamah majistret Sungai Besar berpindah ke tapak dan lokasi baru yang berada dalam kawasan Kompleks Pejabat Daerah Sabak Bernam, bersebelahan Ibu Pejabat Polis Daerah Sabak Bernam. Mahkamah ini terletak berdekatan dengan laluan utama kenderaan yang menuju ke Bandar Klang (ke arah tenggara Mahkamah) dan Bandar Teluk Intan (arah barat laut Mahkamah).
Pada 14 Jun 1978, bangunan lama Mahkamah mengalami kebakaran disebabkan litar pintas. Fail Mahkamah termasuklah fail kes dan pentadbiran sebelum bencana kebakaran musnah dijilat api. Bangunan baru Mahkamah yang dibina bersebelahan Sungai Bernam telah dirasmikan oleh Sultan Selangor, Almarhum Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah Ibni Almarhum Sultan Hisamuddin Alam Shah Al Haj pada 14 Januari 1978.
Pembinaan bangunan Mahkamah Majistret Sungai Besar di tapak kawasan Kompleks Pejabat Daerah Sabak Bernam melibatkan sebuah Mahkamah Majistret, Bahagian Pendaftaran, utiliti kegunaan awam dan kakitangan Mahkamah dan beberapa buah bilik lain termasuklah bilik polis Mahkamah, 2 lokap berasingan untuk tahanan lelaki dan perempuan, pondok pengawal dan bilik sengaraan bangunan. Mahkamah Majistret Sungai Besar mula beroperasi pada tahun 1990 hingga kini.